Een persoonlijk verhaal van Leen Valk
In 2011 heb ik EMVI-prestatiemeting bedacht in mijn tijd als projectleider van infrastructurele werken bij een grotere gemeente.
Momenteel ben ik directielid en een van de eigenaren van Qfact (voorheen EMVI-prestatiemeting).
Ik vond het als projectleider frustrerend dat sommige aannemers rommelig werk leverden, afspraken niet nakwamen en soms onveilig werkten.
Die praktijkervaring is voor mij de aanleiding geweest om een systeem te bedenken waarmee kwaliteit en klanttevredenheid gestimuleerd worden.
Met EMVI-prestatiemeting wilde ik directievoerders en toezichthouders helpen om met minder inspanning een beter project te krijgen.
Daarnaast wilde ik dat kwalitatief hoogwaardige aannemers waar opdrachtgevers tevreden over zijn een voorsprong krijgen op aannemers die hun werk minder goed doen.
Voor mijn tijd bij de gemeente werkte ik bij CROW. Daar gaf ik veel cursussen en adviezen over aanbesteden, RAW en geïntegreerde contracten.
Het is fijn om nu met een mooi team van collega’s andere projectleiders en directievoerders te helpen met advies en software voor eenvoudige EMVI/BPKV-aanbestedingen en een soepele uitvoering van projecten.
Met EMVI-prestatiemeting meet een opdrachtgever hoe betrouwbaar de aannemer de overeenkomst nakomt. Bij inschrijving geeft de aannemer aan hoe betrouwbaar hij tijdens het werk gaat presteren, door het opgeven van een percentage of rapportcijfer.
Hoe betrouwbaarder de aannemer beweert te zijn, hoe hoger het fictieve voordeel bij gunning.
Na opdracht past de opdrachtgever de prestatiemeting toe tijdens het werk. Als er tijdens de uitvoering blijkt dat er beter of slechter gepresteerd wordt dan aangeboden, wordt dat door middel van een bonus of malus verrekend.
Een aanbesteding met EMVI-prestatiemeting kost een fractie van de tijd en het geld ten opzichte van een normale EMVI/BPKV-aanbesteding, zowel voor de inschrijvers als voor de aanbesteder.
Als voorbeeld nemen we het voorkomen van schade aan bomen.
Bij gunnen op waarde vraagt de aanbesteder aan de inschrijvers om een plan met maatregelen om schade aan bomen te voorkomen. De kwaliteit van de maatregelen bepaalt hoe hoog de inschrijver scoort.
Bij EMVI-prestatiemeting heeft de aanbesteder zelf de belangrijkste eisen en maatregelen al beschreven. De aanbesteder vraagt aan de inschrijver hoe betrouwbaar de inschrijver de voorgeschreven maatregelen en eisen na zal komen.
Prestatiecriterium: ‘Nakomen maatregelen en voorgeschreven werkwijze ter voorkoming van schade aan bomen’
Mogelijke antwoorden:
De prestatiemeting bestaat uit een aantal prestatiecriteria. Deze punten worden omgerekend naar een percentage. Het percentage wordt uitgedrukt in euro’s.
Andere voorbeelden van prestatiecriteria zijn:
Bij deze prestatiecriteria horen altijd bepalingen in deel 3 van het bestek. Bij een geïntegreerd contract horen de eisen in het procesdeel. Die geven aan hoe de aannemer te werk hoort te gaan. Met de prestatiemeting stel je vast in welke mate dat ook daadwerkelijk het geval is.
Opdrachtgevers willen dat de aannemer de overeenkomst betrouwbaar nakomt, waarbij de wijze van uitvoering afgestemd is op de verwachtingen van de opdrachtgever. Dat stimuleer je met EMVI-prestatiemeting.
Je kiest voor EMVI-prestatiemeting wanneer je als aanbesteder weet dat de projectdoelen bereikt worden wanneer de voorgeschreven maatregelen en werkwijze betrouwbaar nagekomen worden.
Gunnen op waarde pas je toe wanneer je zelf geen maatregelen of werkwijze hebt voorgeschreven en je verwacht dat inschrijvers zich kunnen onderscheiden door betere werkwijzen en maatregelen.
Ja, je kunt EMVI-prestatiemeting en gunnen op waarde prima combineren. Je hanteert dan naast het gunningscriterium ‘Aangeboden prestatieniveau’ bijvoorbeeld het gunningscriterium ‘Voorkomen van schade aan bomen’.
Met EMVI-prestatiemeting kun je ook de betrouwbaarheid van het nakomen van het EMVI-plan borgen. Zo houd je ruimte voor onderscheidend vermogen én borg je de nakoming ervan op een eenvoudige manier.
EMVI-prestatiemeting wordt het meest gebruikt bij RAW-bestekken en raamovereenkomsten. Veel overheden schrijven nauwkeurig voor welke maatregelen en werkwijze de aannemer moet uitvoeren.
Met EMVI-prestatiemeting borg je dat de voorgeschreven maatregelen en werkwijze betrouwbaar nagekomen worden.
Vaak zie je dat bij RAW-bestekken de werkwijze en maatregelen vrij gedetailleerd omschreven zijn. In dat geval is EMVI-prestatiemeting praktischer dan gunnen op waarde.
EMVI-prestatiemeting is bij tientallen overheden in honderden projecten toegepast: bij provincies, waterschappen en gemeenten. Wij hebben meer dan 12 jaar ervaring met EMVI-prestatiemeting.
De meeste inschrijvers zijn zeer positief, omdat ze geen hoge kosten meer hebben voor een EMVI/BPKV-plan.
Inschrijvers vinden het ook positief dat de daadwerkelijke aannemer bij toepassing van EMVI-prestatiemeting het aangeboden prestatieniveau waar moet maken. De ervaring van diverse aannemers bij gunnen op waarde is dat het door concurrenten aangeboden plan na opdracht niet waargemaakt wordt. Dat zorgt voor oneerlijke concurrentie.
Bij complexe werken waar alleen EMVI-prestatiemeting wordt toegepast, vinden inschrijvers het een nadeel dat er bij EMVI-prestatiemeting weinig ruimte is voor creatieve oplossingen.
De vragenlijsten van CROW Better Performance zijn sinds begin 2023 sterk verbeterd. Hierdoor zijn ze in de praktijk goed te combineren met EMVI- prestatiemeting.
Voor die tijd waren de CROW Better Performance vragenlijsten hiervoor niet geschikt, omdat er een duidelijke antwoordschaal en meetprotocol vereist is bij EMVI-prestatiemeting om onjuiste toepassingen te voorkomen.
Het grote voordeel van het combineren van de CROW-vragenlijsten met de EMVI-prestatiemeting is dat het nauwelijks tijd kost om de prestatiemeting met bijbehorende teksten op te stellen.
We adviseren wel om per vraag een concretisering op te nemen die gericht is op de specifieke kenmerken van de opdracht. Zo weet de aannemer precies wat de verwachtingen zijn.
Het voordeel voor aannemers is hierin dat deze meetmethode eenduidig is, doordat heel veel overheden er al mee werken. De score kan ook gebruikt worden voor de positie op groslijsten en voor de aannemer als onderdeel van klanttevredenheidsonderzoeken.
De eerste keer dat overheden of ingenieursbureaus EMVI-prestatiemeting toepassen laten ze zich vaak door ons begeleiden. De ervaring leert dat ze daarna zelfstandig in staat zijn EMVI-prestatiemeting toe te passen op andere projecten.
De eerste stap is het vaststellen van de belangrijkste risico’s van het project. Vaak gebruiken we de CROW-Better Performance vragenlijst als basis hiervoor. Dat is de basis voor de prestatiemeting.
De tweede stap is per vraag een korte concretisering/toelichting opnemen, zodat de verwachtingen zo duidelijk mogelijk zijn en het toepassen van de prestatiemeting na opdracht soepel verloopt. Waar nodig stemmen we de teksten voor in de inschrijvingsleidraad en deel 3 van het bestek af op de concrete situatie.
Na het inrichten van de software en het doorlopen van de aanbesteding begeleiden we vaak de eerste gesprekken met de aannemer over prestatiemeten.
Wil jij een gratis voorbeeld van een EMVI-prestatiemeting ontvangen op basis van CROW Better Performance, inclusief de bijbehorende bestekteksten?
Stuur dan een e-mail onder vermelding van ‘Voorbeeld EMVI-prestatiemeting’.
085-3031460